Do matury w 2023 roku po raz pierwszy podejdą uczniowie czteroletnich liceów. Jako swojego rodzaju pionierzy będą zdawać egzaminy w odświeżonej formie. Warto już teraz dobrze zapoznać się ze wszystkimi zmianami – jeszcze zanim złożysz deklarację. Dowiedz się, jak będzie wyglądać nowa matura 2023 i co się zmienni względem poprzednich lat.

Nowa matura – formuła 2023

„Formuła 2023” to nowa odsłona egzaminu maturalnego. Zmieni się naprawdę sporo, począwszy od czasu trwania egzaminów, poprzez wymagania, które należy spełnić, aby zdać, aż po zupełnie nową formę egzaminu ustnego i pisemnego z języka polskiego.

Zacznijmy jednak od podstaw: w 2023 roku każdy maturzysta będzie musiał obowiązkowo przystąpić do egzaminów pisemnych: z języka polskiego, języka obcego nowożytnego i matematyki, a także do jednego egzaminu pisemnego wybranego przez siebie przedmiotu (na poziomie rozszerzonym). Obowiązkowe będą również egzaminy ustne z języka polskiego oraz języka obcego. Maksymalnie będzie można zdawać dodatkowo aż 5 przedmiotów (poza obowiązkowymi).

Nowa matura z języka polskiego – zmiany w egzaminie pisemnym

Dość duże zmiany dotyczą egzaminu pisemnego z języka polskiego. Można wręcz powiedzieć, że zmienia się wszystko!

Po pierwsze, maturzyści otrzymają dwa arkusze testowe:

1. język polski w użyciu – sprawdzający m.in. wiedzę z gramatyki oraz teorii języka, a także umiejętność czytania ze zrozumieniem.
2. test historycznoliteracki – obejmujący pytania związane tylko z literaturą.

Oczywiście do napisania będzie również wypracowanie. Wymienione wyżej arkusze testowe będą zawierać pytania zamknięte i otwarte, a łącznie odpowiadać za połowę punktów z egzaminu.

To jednak zaledwie początek zmian. Część z wypracowaniem również będzie wyglądać inaczej. Na poziomie podstawowym będzie wymagane napisanie co najmniej 300 słów (na poziomie rozszerzonym 500 słów). Wymagane będzie też umieszczenie odwołań do dwóch lektur, w tym przynajmniej jednej lektury obowiązkowej, a także przynajmniej dwóch kontekstów. Uczniowie dostaną jednak więcej czasu – egzamin na poziomie podstawowym będzie trwał 240 minut (na rozszerzonym 210 minut). Dotychczas było to analogicznie 170 i 180 minut. Warto też zwrócić uwagę na to, że z wymagań egzaminacyjnych usunięto część lektur.

Nowa matura z matematyki – co się zmienia?

Zmiany nie ominą też najbardziej przerażającego dla wielu egzaminu, czyli matematyki. Mogą one jednak wesprzeć tych uczniów, którzy z „królową nauk” nie dogadują się najlepiej. Na poziomie podstawowym pojawi się bowiem więcej zadań wartych 1 lub 2 punkty w miejsce bardziej złożonych zadań za 5 lub 6 punktów. Pojawi się jednak więcej zadań otwartych oraz zadań nowego typu, takich jak „prawda – fałsz”. Czas na poziomie podstawowym zostanie wydłużony do 180 minut (ze 170), a na poziomie rozszerzonym pozostanie bez zmian (180 minut). Ambitni matematycy na rozszerzeniu zastaną natomiast tylko zadania otwarte (nie będzie już zadań wielokrotnego wyboru). 

Warto również zwrócić uwagę na zakres owej matury, ponieważ usunięto z niej lub ograniczono część zadań (np. na dowodzenie, na dowód geometryczny, wzorów skróconego mnożenia dla potęg trzecich, wielomianów, stereometrii, brył obrotowych).

Nowa matura – zmiany w egzaminach z innych przedmiotów

Drobne zmiany dotyczą też matury z innych przedmiotów. Co warto wiedzieć?

• Na poziomie rozszerzonym egzaminu z wiedzy o społeczeństwie zrezygnowano z wypracowania na rzecz dwóch dłuższych wypowiedzi pisemnych, w tym wypowiedzi w formie pisma formalnego (np. zażalenia, pozwu, apelacji, odwołania, skargi) na podstawie różnych materiałów źródłowych.
• Na poziomie rozszerzonym z historii wprowadzono nowe zasady oceniania wypracowania.
• Na poziomie rozszerzonym z biologii, chemii, fizyki i geografii zwiększono udział zadań w wiązkach, tj. zadań sprawdzających wiadomości i umiejętności z różnych działów na podstawie wspólnego materiału źródłowego (tekstów, wykresów, tabel itd.).
• Egzamin rozszerzony z informatyki będzie przeprowadzany w jednej części (a nie tak jak wcześniej w dwóch).

Nowa matura ustna – formuła 2023

W formule 2023 każdy maturzysta będzie musiał również zdać egzaminy ustne z języka polskiego oraz języka obcego. Matura ustna z polskiego będzie znacząco odmieniona – każdy będzie musiał odpowiedzieć nie na jedno, a na dwa pytania. Pierwsze będzie pochodzić z puli pytań jawnych (opublikowanych na stronie CKE)– będzie sprawdzać wiedzę ucznia z lektury obowiązkowej oraz umiejętność stworzenia wypowiedzi na jej temat z uwzględnieniem wybranego kontekstu. Drugie zadanie będzie obejmować zagadnienie związane z literaturą lub dziełem sztuki, na zasadzie podobnej jak w poprzednich latach.

Każdy maturzysta otrzyma 15 minut na przygotowanie się do wypowiedzi i 10 minut na jej realizację (odpowiedź na oba pytania). Następnie odbędzie się 5-minutowa rozmowa z komisją.

W przypadku matury ustnej z języka obcego egzamin będzie obejmować:

• rozmowę wstępna,
• rozmowę z odgrywaniem ról,
• opis ilustracji i odpowiedzi na 3 pytania,
• wypowiedź na podstawie materiału stymulującego i odpowiedź na 2 pytania.

Łącznie będzie trwać ok. 15 minut.

Nowa matura 2023 – warunki zdania egzaminu

Nowa formuła maturalna wprowadza progi punktowe na poziomie rozszerzonym – obowiązkowe będzie uzyskanie 30% z możliwych do zdobycia punktów. Ten sam próg jest stosowany dla wersji podstawowej oraz egzaminów ustnych.

Warto przy tym zaznaczyć, że czwarty, wybieralny przedmiot maturalny (poza językiem polskim, językiem obcym nowożytnym i matematyką) będzie obowiązkowo zdawany na poziomie rozszerzonym.

Choć zmiany w egzaminach maturalnych w pierwszej chwili mogą się wydawać kosmetyczne, tak naprawdę wprowadzają w nich niemałą rewolucję. Niestety oznacza to więcej pracy dla tegorocznych maturzystów, którzy będą musieli się zaznajomić z nowymi wymaganiami i zasadami. Nie oznacza to jednak, że matura musi być trudniejsza. Do egzaminów jeszcze sporo czasu, tak że głowa do góry i do pracy! Zacznij już dziś, a na pewno zdążysz się przygotować.